دانستی‌های ضروری درباره «سرمایه‌گذاری»

«پیمان و قرارداد آتی» چیست؟

قرارداد آتی نوعی از ابزارهای مشتقه است که در آن تحویل دارایی خاص در سررسیدی معین بین خریدار و فروشنده اوراق تضمین می‌شود. خریدار متعهد می‌شود در تاریخ معین کالایی معین را از فروشنده آن خریداری کند. این قرارداد با ارائه تضمین‌های لازم به اتاق پایاپای بورس منعقد شده که با نوسان‌های بازار این تضمین نیز می‌توانند تغییر کنند و در بازار منتشر و در سررسید معین تسویه ‌شوند. این اوراق می‌توانند خطر‌پذیری شرکت‌ها را برای تأمین در آینده کاهش دهند چون شرکت‌ها می توانند مطابق این اوراق قیمت‌های مطلوب خود را در مقام خریدار و یا فروشنده در آینده تضمین کنند. این قراردادها با هزینه پایین (کمتر از یک درصد نسبت به معاملات نقدی) و نقدشوندگی بالا شناخته می شوند. زیرا لزومی به مالکیت فیزیکی دارایی مورد معامله ندارند. این مسئله باعث می‌شود با یک ضریب خطای بالاتر در صورتی که نوسان مورد پیش‌بینی عملی شود، با هزینه‌ای پایین سرمایه‌گذار را به اندازه سرمایه‌گذاری کل دارایی پایه منتفع سازند، البته باید توجه داشت این امکان به صورت معکوس نیز وجود خواهد داشت. قراردادهای آتی بر پایه دارایی‌هایی مانند ارز، نرخ بهره، شاخص‌های سهام، منابع خام و…. متداول هستند.
پیمان‌های آتی بر خلاف اوراق پیشین به صورت استاندارد شده در دسترس نیستند بلکه به صورت یک قرارداد مطابق نیازها و شرایط طرفین منعقد می‌شوند. بنابراین تفاوت این دو در این است که قراردادهای آتی را در بازار به صورت اوراق خرید و فروش می‌شوند در حالی که پیمان‌ها بین شرکت‌های معمولاً بزرگ با شرایط متغییر منعقد می‌شوند. قراردادهای آتی تا حدودی با عقد و قراردادهای سلف در بازار مالی اسلامی مشابهت دارند.